Nếu bạn có dịp ghé Campuchia, GO2 Travel xin giới thiệu món ăn ngon đặc trưng của người dân nơi đây – Mắm bò hóc (prahok hay pro hoc), một món ăn dân dã, bình dị nhưng đã “đốn tim” rất nhiều du khách ngay lần đầu tiên thưởng thức.
Mục lục
1. Giới thiệu về mắm bò hóc
Mắm Bò Hóc là một trong những loại gia vị đặc trưng của người dân Khmer ở Campuchia, góp phần tạo nên nét riêng biệt và độc đáo cho nền ẩm thực của đất nước thân thiện này. Người dân ở đây xem nó như một loại đặc sản dùng để thiết đãi khách quý khi tới nhà.
Đặc sản mắm bò hóc của người Campuchia
Ngày xưa, đối với những người dân nghèo ở Campuchia thì mắm Bồ Hóc là món duy nhất cung cấp protein trong bữa ăn. Họ sẽ trộn cơm ăn chung với mắm bò hóc. Vào mùa mưa, khi đánh bắt được nhiều cá, người dân địa phương sẽ làm mắm bò hóc và để dành ăn trong suốt mùa khô. Mùa khô thì mực nước cạn, không bắt được cá nên người dân không có thực phẩm nào khác để cung cấp protein ngoài món mắm này.
Trải qua một thời gian dài như vậy, mắm Bồ Hóc đã có chỗ đứng vững chắc trong nền ẩm thực Khmer. Ngoài việc bổ sung protein, nó còn làm tăng hương vị thơm ngon cho các món ăn truyền thống. Có 2 loại mắm bò hóc cơ bản là Prohok ch’oeung và Prohok sach.
2. Cách làm và ăn mắm bò hóc
2.1. Cách làm mắm bò hóc
Cách làm mắm bò hóc không khó, trải qua nhiều công đoạn phải có sự tỉ mỉ của người làm:
- Đầu tiên, cá bắt lên được làm ruột, rửa sạch và giã nát, rồi đem phơi cho thật khô.
- Sau đó, ướp cá với các loại gia vị như đường, tiêu, tỏi và dằn vật nặng lên cho rỉ hết nước.
- Xác cá tiếp tục được sấy tương đối khô, có thể thêm thính vào và tiếp tục trộn trước khi cho vào hũ.
- Các hũ này được ủ từ 4 – 6 tháng cho đến khi thành mắm là có dùng được.
Mắm bò hóc có hương vị đặc trưng riêng không lẫn vào đâu
Mắm bò hóc không có màu đẹp như mắm tôm nhưng mùi vị thơm ngon đặc biệt hơn. Theo kinh nghiệm của nhiều người thì hũ mắm có “giòi” ăn mới ngon.
Mắm bò hóc còn là gia vị quan trọng làm nên hương vị đậm đà cho các món ăn như: bún num bò chóc, bún nước lèo, bún mắm…
Khi ngửi mùi thơm của nước lèo thì sẽ không thể cưỡng lại được bởi mùi vị đậm đà của mắm, cái hương thơm của ngải bún, sả và trái chúc… Các nguyên liệu đó hòa cùng với mắm bò hóc làm nên nước lèo có vị ngọt đậm đà, vị chua thanh thanh rất đặc trưng.
2.2. Cách ăn mắm bò hóc
Mắm bò hóc thường được người dân nơi đây xem như đặc sản dùng để đãi khách quý đến thăm nhà. Món ăn này thường được ăn kèm như gia vị chính trong các món bún nổi tiếng như bún num bò chóc, bún nước lèo, bún mắm…, góp phần làm nên hương vị đậm đà, đặc biệt cho món ăn.
Trong đó, bún num bò chóc là món ăn mang đậm hương vị mắm bò hóc nhất. Khi thưởng thức bạn sẽ không thể cưỡng lại được bởi mùi vị đậm đà của mắm cùng hương thơm của ngải bún, sả, trái chúc,… Các nguyên liệu đó được hòa quyện cùng với mắm bò hóc làm nên tô nước lèo có vị chua thanh rất đặc trưng.
Bún num bò chóc là một trong những món ăn đước nấu từ mắm bò hóc
Sau bún bò chóc là món bún nước lèo, cũng có dùng mắm bò hóc của người Khmer như một loại gia vị chính để chế biến. Đầu tiên, người nấu cho mắm bò hóc vào nồi với lượng nước vừa đủ, đun sôi và trong quá trình nấu phải thường xuyên vớt bọt để nước dùng được trong hơn.
Tiếp đến, làm sạch cá lóc đồng, luộc và lóc lấy xương. Sau đó, lấy xương cá cho vào cối giã chung với ngải bún, sả bằm và vắt lấy nước cho vào nồi nước lèo. Cuối cùng, nêm nếm cho vừa ăn, thế là bạn đã có thể thưởng thức món ăn này được rồi.
Ngoài ra, còn có một số biến tấu khác khi ăn mắm bò hóc như:
- Mắm bò hóc chiên: mắm đem trộn với thịt heo hoặc thịt bò và ớt rồi chiên dùng ăn kèm với dưa leo, cà tím hoặc cơm.
- Mắm trộn thịt: gói lá chuối rồi nướng lửa.
Mắm trộn thịt gói lá chuối
- Mắm sống: khi dùng thì giã với sả, cà pháo, ớt vắt thêm nước chanh để làm nước chấm.
3. Những lưu ý khi làm mắm bò hóc
- Phải dùng vật nặng ép cho rỉ hết nước cá trước khi xếp vào khạp ngâm.
- Quy trình ngâm đúng chuẩn phải theo tỉ lệ một cá – một nửa cơm nguội – một muối.
- Công đoạn cuối cùng phải dùng nan tre cài thật chặt và ủ tiếp khoảng 4 đến 6 tháng cho đến khi thành mắm.
- Trong quá trình ủ mắm, có thể lấy lượng nước nổi lên trong hủ để nấu thành mắm, hương vị cũng rất ngon.
Đến với Campuchia hiền hoà và bình dị, ngoài tham quan các thắng cảnh đẹp và địa danh nổi tiếng, bạn đừng quên khám phá ẩm thực của người dân nơi đây; cũng như đừng quên nếm thử mắm bò hóc, một trong các món ngon của xứ sở chùa tháp nhé!
